Πάνος Τότσικας
Πρωτοβουλία «Ένα Πάρκο για όλους στο Ελληνικό»
Όπως είναι γνωστό, στο Ελληνικό κάποιοι σχεδιάζουν να γίνει μια μεγάλη «επένδυση», στην οποία προβλέπονται «Ζώνες ανάπτυξης», «Ζώνες Πολεοδόμησης», ουρανοξύστες ύψους έως 200 μέτρα, δεκάδες πολυόροφες πολυτελείς κατοικίες 15-20 ορόφων, Ξενοδοχεία 5-7 αστέρων, Εμπορικά Κέντρα -Malls, Κτίρια Γραφείων.
Ακόμη, σχεδιάζουν ένα Καζίνο εκεί όπου σήμερα έχει διασωθεί ένα δασάκι 37 στρεμμάτων, δίπλα στην υφιστάμενη μαρίνα-λιμάνι για κότερα που κατασκευάστηκε ως «Ολυμπιακό Ιστιοπλοϊκό Κέντρο», με χρήματα δικά μας. Συνολικά προγραμματίζεται να χτιστούν 3-3.600.000 τετραγωνικά μέτρα (!).
Με δυό λόγια, κάποιοι σχεδιάζουν να χτίσουν ένα νέο πολεοδομικό συγκρότημα 25-35.000 κατοίκων,σε έναν από τους τελευταίους εναπομείναντες ελεύθερους δημόσιους χώρους στην Αττική. Και όπως λένε, στον ακάλυπτο χώρο ανάμεσα σάυτα τα κτίρια, θα υπάρχει και ένα «Πάρκο» στο οποίο θα περιλαμβάνονται ήδη υπάρχοντα κτίσματα και εγκαταστάσεις 400.000 τ.μ. Ακόμη, στο «Πάρκο» σχεδιάζεται να μεταφερθεί και το σημερινό Αθλητικό Κέντρο Αγ. Κοσμά, το οποίο τελικά θα εξαφανιστεί μαζί με τον δασύλιο που το περιβάλλει και στην θέση του προγραμματίζεται να κτιστούν πολυτελείς κατοικίες που προορίζονται για όσους διαθέτουν πολύ υψηλά εισοδήματα, ντόπιους και ξένους.
Όλα αυτά προγραμματίζονται να γίνουν εν ονόματι της «ανάπτυξης» και της απόδοσης από τους «επενδυτές» στο ελληνικό δημόσιο 915.000 εκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα 15 χρόνια (!), τα οποία βέβαια δεν θα μπουν ποτέ στα δημόσια ταμεία αλλά θα πάνε κατευθείαν στους δανειστές της χώρας μας, για να μειωθεί, λένε, το δημόσιο χρέος, το οποίο σήμερα ξεπερνά επισήμως τα 300 δισεκατομύρια. Σταγόνα στον ωκεανό του χρέους, δηλαδή, το αντίτιμο της ιδιωτικοποίησης του Ελληνικού…
Ακόμη, όλα αυτά προγραμματίζονται εν ονόματι των «θέσων εργασίας» που θα δημιουργηθούν και οποίες υπολογίζονται από 15.000 έως 90.000, ανάλογα με τη φαντασία και το θράσος του καθενός. Για τις συνθήκες εργασίας και το ύψος των αμοιβών, δεν γίνεται βέβαια καμμία αναφορά…
Επισημαίνεται ότι η σύμβαση που υπέγραψε η σημερινή ελληνική κυβέρνηση με τους «επενδυτές», προβλέπει την παραχώρηση για 99 (!) χρόνια, 6.200 στρεμμάτων δημόσιας γης, 3,5 χιλιομέτρων παραλίας, αθλητικές Ολυμπιακες εγκαταστάσεις κόστους άνω των 400 εκ.ευρώ, μεταξύ των οποίων και το «Ολυμπιακό Ιστιοπλοϊκο Κέντρο», καθώς και σύνδεση με το υφιστάμενο δημόσιο δίκτυο οδικών μεταφορών (μετρό, τραμ, οδικοί άξονες) το οποίο ήδη μας έχει κοστίσει πολλά δις.
Τρεις εκδοχές για το Ελληνικό
Ας ξεκινήσουμε με μια «υπόθεση εργασίας», ή καλύτερα, από ένα ενδεχόμενο: Για κάποιον απρόβλεπτο λόγο, η σύμβαση με τους «επενδυτές» ακυρώνεται και τα σχέδιά τους ματαιώνονται.Τι θα γίνει τότε; Ή μάλλον, τι θα μπορούσε να γίνει τότε;
* Μια πρώτη εκδοχή θα ήταν, να επαναπροκηρυχτεί ο διαγωνισμός και το «έργο» να ανατεθεί σε κάποιους άλλους «επενδυτές», στα πλαίσια του ίδιου μοντέλου «ανάπτυξης» : υπερδόμηση κτιριακών εγκαταστάσεων που δεν ανταποκρινονται στην κάλυψη πραγματικών κοινωνικών αναγκών αλλά αποσκοπούν στην εξασφάλιση υπερκερδών και στην συσσώρευση πλούτου στους νέους «επενδυτές». Δηλαδή, ιδιωτικοποίηση του χώρου, μέσω ενός νέου σχεδιασμού.
* Μια δεύτερη εκδοχή θα ήταν να αναλάβει το κράτος την «αξιοποίηση» του χώρου, μέσω ενός κρατικού φορέα που θα προωθήσει το νέο σχεδιασμό και θα αναλάβει την διαχείριση του χώρου. Στον νέο σχεδιασμό, θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν κατοικίες, δημόσια σχολεία, νοσοκομεία, πολιτιστικές και αθλητικές εγκαταστάσεις, χώρος επεξεργασιας αποριμάτων, νεκροταφείο και ένα μεγάλο παραλιακό πάρκο για να καλύψει τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής της νότιας Αθήνας. Για να γίνουν βέβαια όλα αυτά χρειάζονται χρήματα, που σήμερα δεν υπάρχουν και μάλλον δεν θα τα έχει το κράτος, ποτέ. Οπότε πρέπει να αναζητηθούν, σε επιμέρους «επενδυτές», συμβάσεις παραχώρησης, σε λύσεις «αντιπαροχής», υπεργολαβίες,κλπ.
*Μια τρίτη εκδοχή είναι ο σχεδιασμός του χώρου από κοινωνικούς φορείς και η διαχειρισή του από ένα μικτό φορέα. Ήδη, έχει κατατεθεί μια σχετική πρόταση που επεξεργάστηκε το Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος του ΕΜΠ, η οποία προβλέπει την δημιουργία στον χώρο του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλιακής ζώνης ενός Μητροπολιτικού Πάρκου υψηλού πράσινου, χωρίς νέα δόμηση και με επανάχρηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων για πολιτιστικες αθλητικές και εν γένει κοινωφελείς δραστηριότητες.
Από το «Δημόσιο» στο «Κοινό»
Με βάση την παραπάνω τρίτη εκδοχή, διαμορφώθηκε μια εναλλακτική πρόταση από την Πρωτοβουλία «Ένα Πάρκο για όλους στο Ελληνικό».
Η πρόταση αυτή, θεωρεί ότι μπορεί να διαμορφωθεί ένα εναλλακτικό μοντέλλο κοινωνικής επανοικειοποίησης και συνδιαχείρισης του χώρου του πρ. αεροδρομίου Ελληνικού και της παραλιακής Ζώνης του Αγίου Κοσμά από κοινωνικούς φορείς και συλλογικότητες, με μορφή συνεταιριστική, στα πλαίσια της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, σε αντίθεση με την ιδιωτικοποίηση, την τσιμεντοποίηση και την περιβαλλοντική υποβάθμιση που προωθείται. Η πρόταση αυτή έχει τεθεί σε μια «κινηματική διαβούλευση», εν αναμονή γενικώτερων εξελίξεων…
.................................................................
*Περίληψη ομιλίας στο «Φεστιβάλ των Κοινών», 7.10.2017
