Σημαντικές αλλαγές στην εκλογική διαδικασία και ιδίως στη διαμόρφωση των τελικών αποτελεσμάτων επιφέρει ο νέος εκλογικός νόμος που παρουσίασε την Παρασκευή ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στους πολιτικούς αρχηγούς και τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τις 12:00 το μεσημέρι της Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου.
Βασική αρχή του υπό θέσπιση συστήματος, είναι το κλιμακωτό μπόνους εδρών που θα λαμβάνει το πρώτο κόμμα, εφόσον έχει υπερβεί το όριο του 25%. Η πριμοδότηση με έως 50 έδρες είναι ανάλογη με το υπερβάλλον του 25% ποσοστό.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο κινείται «ανάμεσα στην αναλογικότητα εκπροσώπησης που δίνεται με την λαϊκή εντολή, την εκλογική δύναμη των κομμάτων και την κυβερνητική σταθερότητα», σημειώνεται.
Τι θα ισχύει με το νέο εκλογικό νόμο
Εφόσον το πρώτο κόμμα, έχει λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε λαμβάνει μπόνους 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών κομμάτων.
Από το 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους έναν βουλευτή, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%.
Η διάταξη εφαρμόζεται και για συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων, ο οποίος συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων, που τον απαρτίζουν, είναι μεγαλύτερος από τη δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό έγκυρων ψηφοδελτίων.
Ο μέσος όρος προκύπτει από τη διαίρεση του ποσοστού που έλαβε ο ανωτέρω συνασπισμός δια του αριθμού των κομμάτων που τον αποτελούν.
Την ίδια στιγμή, πάντως, η λέξη «συναίνεση» δεν φαίνεται να συνιστά κανόνα σε ό,τι αφορά το νέο εκλογικό νόμο, γεγονός που διεφάνη κατά τη διάρκεια των επαφών του Κυριάκου Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς.
Αλέξης Τσίπρας, Φώφη Γεννηματά και Γιάνης Βαρουφάκης κατέστησαν σαφές στον πρωθυπουργό ότι δεν πρόκειται να στηρίξουν το σχετικό νομοσχέδιο που θα φέρει προς ψήφιση η Νέα Δημοκρατία.
Οι αντιδράσεις των τριών πολιτικών αρχηγών αποκρυσταλλώνονται στο γεγονός ότι ο νέος εκλογικός νόμος δεν ευνοεί συμμαχικά σχήματα και ενδεχομένως παραπέμπει σε διπλές εκλογές.
Τσίπρας: Απλή αναλογική
Στη σχετική αναφορά στη δήλωση που έκανε μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό, ο Αλέξης Τσίπρας επέμεινε στην ανάγκη της διατήρησης της απλής αναλογικής.
Συγκεκριμένα, είπε:
«Ο πρωθυπουργός με ενημέρωσε επίσης και για τη πρόθεση του να αλλάξει εκ νέου τον εκλογικό νόμο. Του εξέφρασα τη κάθετη διαφωνία μας στην επιστροφή ενός συστήματος ανισοτιμίας ψήφου. Σε μια περίοδο που απαιτούνται συνεννόηση, σύνθεση απόψεων και προγραμματικές συγκλίσεις, ο ίδιος δυστυχώς επιμένει στη λογική των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Αυτών δηλαδή που μας οδήγησαν στη κρίση».
«Όχι» και από τη Γεννηματά
Αλλά και η Φώφη Γεννηματά δήλωσε ότι δεν θα στηρίξει την πρόταση Μητσοτάκη. «Συμφωνήσαμε ότι διαφωνούμε. Εμείς δεν ψηφίζουμε μπόνους 50 εδρών. Θα το καταψηφίσουμε», είπε η πρόεδρος του Κινήματος Αλλαγής.
Υπενθυμίζεται ότι η πρόταση του ΚΙΝ.ΑΛ. προβλέπει αυτοδυναμία με πάνω από 40% για το πρώτο κόμμα.
Βαρουφάκης: Δεν στηρίζουμε κλιμακωτό μπόνους 50 εδρών
Από την πλευρά του, ο Γραμματέας του ΜέΡΑ25, Γιάνης Βαρουφάκης, αμέσως μετά τη συνάντηση που είχε με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τόνισε πως το κόμμα του «απορρίπτει εκ προοιμίου το κλιμακωτό μπόνους των 50 εδρών, καθώς και την αιτιολόγησή του στο όνομα της "κυβερνησιμότητας" - ενός ευφημισμού για την διαστρέβλωση της λαϊκής ετυμηγορίας», ενώ είπε ότι το κόμμα του θα καταθέσει δική του πρόταση για τον εκλογικό νόμο.
Βελόπουλος: Θα μελετήσω την πρόταση και θα τοποθετηθώ
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για τον εκλογικό νόμο, ο επικεφαλής της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, είπε πως θα μελετήσει την κυβερνητική πρόταση και στη συνέχεια θα εκφράσει άποψη.
«Παρακαλούμε το πολιτικό σύστημα να μην κονταροχτυπιέται για τον εκλογικό νόμο ή δήθεν για άλλα ήσσονος σημασίας ζητήματα. Δεν παράγει πλούτο η Ελλάδα. Οι συνταξιούχοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα επιβίωσης και οι μισθωτοί πληρώνονται με χαμηλούς μισθούς. Αυτά πρέπει να κοιτάξουμε και κυρίως, τα εθνικά μας θέματα. Γιατί τώρα που μιλάμε, η Μεσόγειος φλέγεται και εμείς ασχολούμαστε με τα δικά μας εσωτερικά ζητήματα. Η Τουρκία προκαλεί. Το σκοπιανό, ακόμη και σήμερα, αιμορραγεί την Ελλάδα», ανέφερε ο κ. Βελόπουλος, αμέσως μετά συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Χωρίς αυτοδυναμία
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με απλή αναλογική. Λόγω των συνταγματικών προβλέψεων, οι κάλπες δεν μπορούν να στηθούν πριν τον Ιούλιο. Απλή αναλογική στην πράξη σημαίνει κυβερνήσεις συνεργασίας.
Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να «κάψει» την απλή αναλογική όσο είναι ακόμα ισχυρός, στήνοντας διπλές κάλπες το φθινόπωρο. Δηλαδή, να πάμε σε πρόωρες εκλογές με απλή αναλογική, να διαπιστωθεί ότι δεν μπορεί να διαμορφωθεί κυβερνητική πλειοψηφία και αμέσως μετά να πάμε σε εκλογές με το νέο σύστημα ενισχυμένης αναλογικής.
Το πρόβλημα βέβαια με αυτά τα σενάρια στα οποία αρέσκονται πολιτικοί και δημοσιογράφοι, είναι ότι προσκρούουν στη σφοδρή αντίδραση των πολιτών, οι οποίοι δεν θέλουν εκλογικές αναστατώσεις σε μια πολύ λεπτή φάση για την οικονομία.
