Ένα σημαντικό τεκμήριο κοσμεί από σήμερα τις συλλογές του Μουσείου Εθνικής Αντίστασης, στην Ηλιούπολη.

Πρόκειται για έγγραφο της Παγκρητίου Ενώσεως Βομβοπλήκτων, Πυροπαθών, και Πολεμοπαθών και αφορά την αποζημίωση σε γη και χρήμα, κατοίκου του χωριού Βορίζια Ηρακλείου, το οποίο είχε καταστραφεί από τους Γερμανούς 27 Αυγούστου 1943.

Στη διάρκεια της Ναζιστικής Κατοχής, το χωριό Βορίζια έλαβε μέρος στην Αντίσταση, βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς και καταστράφηκε ολοσχερώς.

Εμπνευστές και εκτελεστές της όλης αυτής γερμανικής επιχείρησης ήταν ο υποστράτηγος Μίλερ και ο αρχηγός της γερμανικής αντικατασκοπίας στην Κρήτη Χάρτμαν.

Στις 27 Αυγούστου, ημέρα Πέμπτη, οι Γερμανοί κύκλωσαν το χωριό.

Είχε προηγηθεί στις 15 Αυγούστου η μάχη στο Τραχήλι μεταξύ γερμανικού τμήματος και Ελλήνων ανταρτών.

Συγκέντρωσαν τους κατοίκους στην εκκλησία του χωριού και με υπόδειξη δοσίλογων που είχαν φέρει μαζί τους εκτέλεσαν τους: Βασίλειο Ζαχαριουδάκη, Ευστάθιο Καμπουράκη (Χαλκιαδοστάθης), Γεώργιο Καργάκη (Καργογιώργης) και αργότερα την Ελένη Ανδρουλάκη και τον Χρόνη Μακρυδάκη (Ζαφεροχρόνης).

Στους υπόλοιπους κατοίκους έδωσαν μισή ώρα διορία πάρουν ότι προλάβουν από τα σπίτια τους. Στη συνέχεια Γερμανοί στρατιώτες έβαλαν φωτιά στο χωριό, ενώ βομβαρδίστηκε και από αέρος με 21 εμπρηστικές βόμβες. Αποτέλεσμα όλων αυτών, ήταν το χωριό να γίνει ολοκαύτωμα.

Μετά τον πόλεμο οι Βοριζανοί ξανάχτισαν το καμένο χωριό τους στο ίδιο σημείο.

Το 1964 η τότε Κυβέρνηση αποφασίζει να χορηγήσει οικόπεδα και "ανακουφιστικά δάνεια" εις τους "πολεμοπαθείς έναντι των ζημιών που υπέστησαν υπό των Γερμανικών Στρατευμάτων Κατοχής". Δεν γνωρίζουμε πόσοι έκαναν τελικά χρήση των μέτρων αρωγής.

Πάντως η Στυλιανή Στρατάκη, στην οποία απευθύνεται του έγγραφο και της οποίας το σπίτι είχε καταστραφεί στα Βορίζια, δεν έκανε χρήση των ευεργετημάτων του δανείου και του οικοπέδου.

Το έγγραφο παραχωρήθηκε ευγενικά στο Μουσείο από την εγγονή της, Ειρήνη Μακρυδάκη.